فانتوم

به منظور شبیه سازی بدن انسان فانتوم های انسان نما معرفی شدند . این فانتوم ها در زمینه ی آموزش به تکنسین ها و برای تحقیق و پژوهش مورد استفاده قرار می گیرند.

 بافت های جایگزین در فانتوم ها باید از نظر ترکیب بافتی و ناهمگن بودن بافت ها ( زیرا بافت های بدن انسان همگن نیستند ) همانند بافت های بدن انسان رفتار کنند . به طوری که چگالی ، عدد اتمی موثر ،ضریب تضعیف و .. بافت های جایگزین نزدیک و یا برابرآن باشند . اغلب از فانتوم ها برای دز سنجی تابش و کیفیت تصویر برداری استفاده می شود .

ایا استفاده از انسان مرده ( جسد ) نمی تواند راهی برای شبیه سازی بدن باشد ؟

نکته ای که حائز اهمیت است این است که شکل دهی و پوزیشن دهی به جسد کاری بس دشوار است .

ثانیا فانتوم های جدید ساخته شده کیفیت بالایی داشته و همانند بدن انسان رفتار می کنند و دلیلی وجود ندارد از بدن مرده استفاده شود .

پرتو های ایکس در عدد اتمی های بالا سبب پدیده ی فتو الکتریک می شوند در حالی که در بافت نرم و عدد اتمی های پایین سبب پدیده ی کامپتون می شوند این پدیده سبب می شود تا نتوان از فانتوم های با هندسه ی ساده و دارای یک نوع بافت برای شبیه سازی بدن انسان استفاده کرد و فانتوم های انسان نما حتما باید دارای چندین بافت جایگزین باشند .

پس بافت جایگزین باید همان میزان تضعیف و پراکندگی تابشی را نشان دهد که در بافت واقعی نیز اتفاق می افتد .

این بافت ها از چه جنسی ساخته می شوند ؟

از مواد مختلفی می توان برای ساخت فانتوم استفاده کرد .مثلا در یکی از روش های ساخت فانتوم می توان از استخوان طبیعی و پارافین به عنوان بافت نرم استفاده کرد . این روش ساخت سادست و تضعیف در بافت ها نزدیکی خوبی به واقعیت دارند اما در روش های دیگر ساخت فانتوم می توان از پرسپکس برای بافت نرم و از مشتقات پلی اورتان برای انواع بافت ها استفاده کرد اما با توجه به چگالی فیزیکی و الکترونی پلی اورتان و آب به عنوان بافت نرم ، فوم پلی اورتان به عنوان بافت ریه و B-100 ، PVC به عنوان استخوان بیشترین تطابق را با بافت های واقعی ایجاد میکنند .

در فانتوم های فیزیکی محل دریافت دز به طور دقیق با اناتومی بدن انسان تطابق دارد و مزیت ویژه این فانتوم ها تعیین مقدار عددی دز در ارگان های بدن است .

این فانتوم ها را به صورت برش برش می سازند ( که البته سایز برش ها متفاوت است ) به این دلیل که دزیمتر ها را در جای جای درون این فانتوم کار بگذارند تا بتوانند از هر ناحیه مقدار دقیق دز را داشته باشند .

نویسنده : محمد جواد انفرادی